23.04.2021 r. przypada Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich. Jest on organizowany od 1995 roku przez UNESCO w celu promocji czytelnictwa i ochrony własności intelektualnej za pomocą praw autorskich. Jest to święto autorów, ilustratorów i wydawców książek oraz czytelników i czytelnictwa.
Data Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich – 23 kwietnia, została wybrana jako symboliczna dla literatury światowej. W tym dniu, w 1616 roku zmarli – Miguel de Cervantes i William Szekspir. Z inicjatywy UNESCO, od dwudziestu lat, co roku 23 kwietnia kolejne miasto pełni rolę Światowej Stolicy Książki. W bieżącym roku jest nią Tibilisi- stolica Gruzji ( nasze polskie miasto Wrocław uzyskało to wyróżnienie w roku 2016). Pomysł organizacji tego święta narodził się w hiszpańskiej prowincji – Katalonii. 23 kwietnia jest w Katalonii hucznie obchodzonym świętem narodowym, jako dzień jej patrona – Świętego Jerzego. Zgodnie z długą tradycją w Katalonii obdarowywano w ten dzień kobiety czerwonymi różami, mającymi symbolizować krew smoka pokonanego przez św. Jerzego. Później kobiety zaczęły odwzajemniać się mężczyznom podarunkami z książek.
Prawo autorskie obejmuje ogół norm i praw przysługujących twórcy utworu od momentu, w którym zaczyna powstawać utwór. W Polsce kwestie praw autorskich reguluje Ustawa z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z prawem autorskim można korzystać z legalnych stron internetowych zawierających utwory, odtwarzać je i kopiować na swój użytek, nieodpłatnie przekazywać zakupione utwory rodzinie i bliskim. Zgodnie z prawem autorskim nie można rozpowszechniać pobranych utworów, sprzedawać ich oraz udostępniać ich w Internecie.
Dzisiaj, w okresie izolacji społecznej spowodowanej pandemią, książka zyskuje pozycję szczególną; daje siłę, zapewnia pozytywną rozrywkę, wzmacnia więzi między ludźmi, poszerza nasze horyzonty i pobudza kreatywność i pozwala rozwijać zainteresowania. Sprzyja również wspólnemu, twórczemu spędzaniu czasu rodziców z dziećmi. Wspólne czytanie z dziećmi jest nie do przecenienia dla rozwoju dziecka; rozbudza ciekawość świata i wykształca nawyk czytania przez całe życie.
Dlaczego warto czytać dzieciom... i razem z dziećmi?
Korzyści płynące ze wspólnego czytania:
- wspólne czytanie buduje więź emocjonalną rodzica z dzieckiem, tworzy poczucie bliskości
i bezpieczeństwa,
- kilkuminutowe czytanie spokojnym głosem uspokaja dziecko, pozwala budować poczucie przewidywalności i przynależności do wspólnoty rodzinnej,
- oglądanie ilustracji usprawnia koordynację wzrokowo- ruchową i stymuluje wzrok dziecka,
- poprzez czytanie dziecko uczy się kojarzyć fakty wnioskować i zestawiać przyczynę ze skutkiem,
- codzienne czytanie wspomaga rozwój mowy poprzez przyswajanie intonacji i melodii języka,
- czytanie dostarcza wiedzy o otaczającym świecie, ludziach i przedmiotach,
- literatura dostarcza wzorców osobowych, uczy jak mówić o swoich potrzebach
i oczekiwaniach wobec innych
- czytanie książek rozwija myślenie, pamięć i mowę dziecka,
- poprzez czytanie dziecko zdobywa wiedzę o sobie i otaczającym je świecie oraz rozwija kompetencje poznawcze,
- książki pomagają dzieciom poznać i nazwać emocje swoje i innych osób, a także rozróżniać świat zewnętrzny od świata odczuć i wrażeń,
- czytanie uczy wyrażania emocji oraz radzenia sobie z nimi,
- bohaterowie książkowi dają dzieciom nowe wzory osobowe oraz wskazówki, jak postępować w różnych sytuacjach,
- czytanie z rodzicem rozwija w dziecku zainteresowanie literami i słowem pisanym oraz rozbudza w nim gotowość do nauki samodzielnego czytania,
- czytanie rozwija kreatywność i wyobraźnię dziecka, uczy wyciągania wniosków, porównywania faktów i znajdowania rozwiązań,
- książka jest świetnym pretekstem do rozmowy z dzieckiem i wyprawy do miejsc związanych z jej tematem,
- książki pomagają oswoić trudne tematy, uczą komunikować potrzeby i pokonywać lęki,
- czytanie jest dla dziecka czasem relaksu i reguluje emocje z całego dnia
- wspólne czytanie ułatwia poznanie nowej rzeczywistości jaką jest edukacja szkolna,
- książki pozwalają rozwijać hobby, zainteresowania i zaspokoić ciekawość dziecka w każdej dziedzinie,
- czytanie ułatwia przyswajanie wiedzy i zapamiętywanie,
- czytanie wzbogaca słownictwo, rozwija umiejętność swobodnego wypowiadania się
i myślenia,
- czytanie rozbudza i kształtuje wrażliwość emocjonalną, daje wewnętrzną siłę do radzenia sobie z trudnościami i regulowania własnych emocji,
- czytanie rozwija osobowość dziecka i poczucie własnej wartości,
- dzięki historiom książkowym i ich bohaterom dziecko uczy się rozumienia własnej osoby
i oceniania swojego zachowania z moralnego punktu widzenia,
- wspólne czytanie wzmacnia relację rodzica z dzieckiem, rodzicowi pomaga zrozumieć emocjonalny i społeczny rozwój swojego dziecka i nadać mu właściwy kierunek.
Wartościowe i dostępne na rynku rekomendowane m.in przez Instytut Książki przykładowe publikacje dla najmłodszych dzieci:
„ Pucio i ćwiczenia z mówienia, czyli nowe słowa i zadania” M.Galewska- Kustra,
„ Co wypanda a co nie wypanda” A. Cieślak,
„ Miasteczko Mamoko” A.i D. Mizielińscy,
„ Ja, Bobik” E. Kozyra- Pawlak,
„ Pan Kuleczka” W. Widłak,
„ Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek...” J. Bednarek,
„ Myszka” D. Gellner,
„ Mój przyjaciel niedźwiedź” K. Minasowicz,
„ Humory Hipolita Kabla” R. Jędrzejewska- Wróbel,
„ Koala nie pozwala”R. Witek,
„ Mały atlas ptaków Ewy i Pawła Pawlaków” E. Kozyra Pawlak i P. Pawlak,
„ Cuda wianki” M. Oklejak,
„ Brzuchem do góry” U. Palusińska,
„ Chodzi o to, czy wiesz co to- zwierzęta” M. Brykczyński,
„ Opowiem ci, mamo, co robią koty”N. Kucharska,
„ Miś Uszatek” Cz. Janczarski,
„ Mirabelka” C. Harasimowicz,
„ Wędrówki Nabu” J. Mikołajewski,
„ Basia i zwierzaki” ( oraz inne w serii) Z. Stanecka,
„ Być jak tygrys” P. Wechterowicz,
„ Lato Toli” A. Włodarkiewicz,
„ W kieszonce” I. Chmielewska,
„ Rok w mieście” ( oraz inne w serii) K. Bogucka,
„ Prawie się nie boję” A. Onichimowska .
Opracowano na podstawie:
„ Książką połączeni, czyli o roli czytania w życiu dziecka”
Instytut Książki